(ភ្នំពេញ)៖ បណ្ឌិតសភាចារ្យ អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី​ រដ្ឋមន្ត្រី ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានផ្តល់នូវអនុសាសន៍ ៩ចំណុច ដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យស្រូវ-អង្ករ ទាំងស្ថាប័នរដ្ឋ និងឯកជន ដើម្បីជំរុញឱ្យវិស័យស្រូវអង្ករនៅកម្ពុជា កាន់តែរីកចម្រើន និងមានទីផ្សារនាំចេញកាន់តែទូលំទូលាយជាងមុន។

​ក្នុងពិធីបិទមហាសន្និបាតបូកសរុបការងារ និង បិទបញ្ចប់អាណត្តិទី៤ របស់សហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា នាថ្ងៃទី២៦ ខែសីហានេះ បណ្ឌិតសភាចារ្យ អូន ព័ន្ធមុនីរ័ត្ន កត់សម្គាល់ថា ស្ថានភាពនៃវិស័យស្រូវ-អង្ករ មានការវិវត្តជាប្រចាំ​ ហើយមានលក្ខណៈខុសៗគ្នា ពីមួយឆ្នាំ ទៅមួយឆ្នាំ​ ដែលទាមទារឲ្យភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងឡាយតាមដានជានិច្ច និងរួមគ្នាចាត់វិធានការឲ្យចំទិសដៅ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅតាមសភាពការណ៍ជាក់ស្ដែង ក្នុងឆ្នាំនីមួយៗផង និងដោះស្រាយកម្មវិបាកក្នុងឆ្នាំបន្តបន្ទាប់ផង។

បណ្ឌិតសភាចារ្យបន្តថា​ ខុសពីឆ្នាំ២០២៤ ដែលថ្លៃស្រូវ-អង្ករ បានឡើងខ្ពស់, ក្នុងឆ្នាំ ២០២៥នេះ​ ថ្លៃស្រូវ-អង្ករបានថមថយ ដោយសារកត្តាសត្យានុម័តមួយចំនួន រួមមាន៖ ការកើនឡើងនៃផលិតកម្មស្រូវជារួម ដោយសារក្ដីរំពឹងនូវថ្លៃខ្ពស់, ការដកបម្រាមនៃការនាំចេញអង្កររបស់ឥណ្ឌា, ការចាប់ផ្តើមនាំអង្ករចេញឡើងវិញរបស់ប៉ាគីស្ថាន, ការបិទការនាំចូលអង្ករ សម្រាប់រយៈពេល២ ខែ ពីសំណាក់ហ្វីលីពីន, និងការបិទច្រកព្រំដែនគោក រវាងកម្ពុជា-ថៃ ។ល។

​ការណ៍នេះបណ្ឌិតសភាចារ្យបាន​ ផ្តល់នូវអនុសាសន៍មួយចំនួន ដែលគ្រប់តួអង្គពាក់ព័ន្ធក្នុងវិស័យស្រូវ-អង្ករ, ពិសេស ក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ នៃរាជរដ្ឋាភិបាល និងសហព័ន្ធស្រូវ-អង្កកម្ពុជា​ ត្រូវបន្ដរួមគ្នាយកចិត្តទុកដាក់ តាមសមត្ថកិច្ចរៀងៗខ្លួន ដូចខាងក្រោម៖

ទី១. ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង នេសាទ​ ដោយមានកិច្ចសហការជិតស្និទ្ធជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​ ត្រូវបន្ដតាមដាននូវការវិវត្តនៃសភាពការណ៍ទីផ្សារស្រូវ-អង្ករ និងចាត់វិធានការអន្ដរាគមន៍ តាមរយៈយន្តការទាំងឡាយដែលរាជរដ្ឋាភិបាល បានដាក់ចេញរួចហើយ​ ឲ្យអស់លទ្ធភាព និងសក្តានុពល, ដើម្បីគ្រប់គ្រងស្ថានភាព ចំពោះមុខឲ្យបានប្រសើរ ។

ទី២. ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម, ដោយមានកិច្ចសហការជិតស្និទ្ធ ជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័ន ពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវជំរុញ និងតាមដានការអនុវត្ត «យុទ្ធសាស្រ្តពង្រីក និង ពិពិធកម្មទីផ្សារនាំចេញ អង្ករកម្ពុជា ២០២៥-២០៣០» ដែលត្រូវបានប្រកាសដាក់ឲ្យប្រើប្រាស់ នាថ្ងៃនេះ ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្តិសិទ្ធភាពខ្ពស់។ ទន្ទឹមនេះ​ សហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា ក៏ត្រូវរៀបចំផែនការសកម្មភាពជាក់លាក់ ដើម្បីចូលរួមអនុវត្ត ឲ្យបានពេញលេញផងដែរ ។

ទី៣. សហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា, ដោយមានការគាំទ្រពីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ត្រូវខិតខំវិនិយោគបន្ថែម ដើម្បីបន្ដផ្សព្វផ្សាយ«កិត្តិនាម» របស់អង្ករកម្ពុជា ដែលជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយ ក្នុងការនាំមកនូវភាពជោគជ័យ នៃការនាំចេញអង្ករ ទន្ទឹមនឹងការខិតខំកសាង នូវខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្មស្រូវ-អង្ករ ដែលធានាបាននូវបរិមាណផ្គត់ផ្គង់ ដែលមានស្ថិរភាព​ គុណភាព និងសុវត្ថិភាព ។

ទី៤. ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ ត្រូវពង្រឹងការគ្រប់គ្រងផលិតកម្ម និងធាតុចូលកសិកម្ម ដែលជាកត្តាដ៏សំខាន់ ដូចគ្នានឹងការគ្រប់គ្រងបរិមាណផល​ ជាពិសេស ខណៈដែលកម្ពុជាឈានទៅសម្រេចបាន នូវផលិតកម្មក្នុងកម្រិតខ្ពស់សមល្មម និង ដោយហេតុថា ទីផ្សារស្រូវ-អង្ករ តែងមានអន្ដរាគមន៍ពីរដ្ឋ​ ដូច្នេះ​ការគ្រប់គ្រងបរិមាណផលតែម្ខាង គឺមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នោះទេ ។

ទី៥. សហព័ន្ធស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា, ដោយមានការគាំទ្រពីក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ​ត្រូវគ្រប់គ្រង និងជំរុញការវិនិយោគ លើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ ជាពិសេសនៅតាមសហគមន៍ដាំដុះ​ សម្រាប់ការប្រមូលទិញស្រូវក្នុងរដូវប្រមូលផល ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ និងមានលក្ខណៈបត់បែន ស្របតាមកាលៈទេសៈតម្រូវ។ ការណ៍នេះ មិនគ្រាន់តែចូលរួមចំណែកដល់ការរក្សាសិ្ថរភាពថ្លៃស្រូវប៉ុណ្ណោះទេ​ ប៉ុន្តែថែមទាំងបង្កើនមូលដ្ឋានគ្រឹះ ដើម្បីធានាសន្តិសុខស្បៀង និង ជំរុញការនាំចេញទៀតផង ។

ទី៦. ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ និង ក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម, ដោយមានកិច្ចសហការជិតស្និទ្ធ ជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ, ត្រូវជំរុញការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា, ជាពិសេស បច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល, ឲ្យបានជាអតិបរមា នៅគ្រប់ដំណាក់កាល ដើម្បីបន្ដបង្កើន ប្រសិទ្ធភាព ក្នុងគ្រប់ខ្សែច្រវាក់ទាំងអស់​ទាំងក្នុងដំណាក់កាលផលិតកម្ម, ដំណាក់កាលប្រមូលទិញ, ដំណាក់កាលកែច្នៃ, ដំណាក់កាលផ្គត់ផ្គង់, ទាំងក្នុងស្រុក និង សម្រាប់ការនាំចេញ ។ ទន្ទឹមនេះ​ ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង នេសាទ, ដោយមានកិច្ចសហការជិតស្និទ្ធជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​ ក៏ត្រូវបន្ដជំរុញនវានុវត្តនិង ធ្វើសុភបរមានីយកម្ម លើមូលដ្ឋានបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ដែលមានស្រាប់បច្ចុប្បន្ន ឲ្យកាន់តែមានភាពសមស្រប ក្នុងបរិការណ៍កម្ពុជា, ទាំងពូជថ្នាំកសិកម្ម, គ្រឿងយន្ដកសិកម្ម, បិរក្ខារសម្ងួត, ឃ្លាំងស្ដុក និង ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀត​ ទន្ទឹមនឹងការខិតខំប្រើប្រាស់ឲ្យអស់លទ្ធភាព នូវអនុផលនៅគ្រប់ដំណាក់កាលនីមួយៗ ។

ទី៧. ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង នេសាទ, ដោយមានកិច្ចសហការជិតស្និទ្ធជាមួយក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​ត្រូវលើកកម្ពស់ និង អភិវឌ្ឍសមត្ថភាពកសិករ ដើម្បីឲ្យក្លាយជាកសិករសហគ្រិន ក្នុងវិស័យស្រូវ-អង្ករទាំងមូល តាមរយៈការធ្វើស្ថាប័នីយកម្ម លើការលើកកម្ពស់ការអភិវឌ្ឍពូជស្រូវ, ការពង្រឹងខ្សែច្រវាក់ជីកសិកម្ម និងថ្នាំកសិកម្ម, ការអភិវឌ្ឍ និងការជំរុញការធ្វើពិពិធកម្មទីផ្សារ, ការពង្រីកសហគមន៍កសិកម្ម និង ការលើកកម្ពស់កិច្ចសន្យាកសិកម្ម និងការលើកកម្ពស់ស្តង់ដាផលិតកម្មកែច្នៃ ។

ទី៨. សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា, ដោយមានការគាំទ្រពីក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ​ ត្រូវបន្ដកសាងនូវប្រព័ន្ធខ្សែច្រវាក់ផលិតកម្មស្រូវ-អង្ករកម្ពុជា ឲ្យក្លាយទៅជា «ប្រព័ន្ធតួអង្គក្នុង ខ្សែច្រវាក់តែមួយ» ដែលគោរពផលប្រយោជន៍គ្នាទៅវិញទៅមក និង ការប្រកួតប្រជែងដោយសហការគ្នា ដើម្បីពង្រឹង«ទីតាំង ឬ ចំណែកទីផ្សារកម្ពុជា» ជាយុទ្ធសាស្រ្ត នៅក្នុងទីផ្សារស្រូវ-អង្ករសកល ក៏ដូចជាលើកកម្ពស់ការគោរពផលប្រយោជន៍កសិករជាចម្បង, ជាពិសេស កសិករខ្នាតតូច ។
​
ទី៩. ក្រុមការងារអន្តរក្រសួងជំរុញការនាំចេញផលិតផលកសិកម្ម និង កសិ​ឧស្សា​ហកម្មអាទិភាពនៅកម្ពុជា, ស្ថិតក្រោមឆ័ត្រនៃគណៈកម្មាធិការគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុដែលទើបត្រូវបានបង្កើតឡើង​ត្រូវចាប់ផ្តើមបំពេញតួនាទី និងភារកិច្ចរបស់ខ្លួន ឲ្យបានសកម្ម ដើម្បីពិនិត្យ សិក្សា និងវាយតម្លៃ អំពីបញ្ហាប្រឈម ក្នុងវិស័យកសិកម្ម សំដៅត្រៀមចាត់វិធានការជាកញ្ចប់ឲ្យបានទាន់ពេល ក្នុងស្មារតីបុរេសកម្ម ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្តិសិទ្ធភាពខ្ពស់៕