(វ៉ាស៊ីនតោន)៖ សម្រាប់ប្រធានាធិបតីអ៊ុយក្រែន លោក វ៉ូឡូឌីមៀ ហ្សេលេនស្គី មានរឿងជាច្រើនត្រូវពឹងផ្អែកថាតើរូបលោកអាចជឿទុកចិត្តលើលោកប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដូណាល់ ត្រាំ បានដល់កម្រិតណា? លោក ត្រាំ កាលពីថ្ងៃចន្ទ ទី១៨ ខែសីហា បានផ្ដល់ត្រឹមតែការធានាមានភាពមិនច្បាស់លាស់ថាសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងចូលរួមក្នុងការធានាសន្តិសុខសុវត្ថិភាពអ៊ុយក្រែន ប្រសិនបើលោក ហ្សេលេនស្គីយល់ព្រម ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងមួយជាមួយប្រធានាធិបតីរុស្ស៉ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ដើម្បីបញ្ចប់សង្រ្គាម។

កិច្ចប្រជុំកំពូលរបស់លោក ត្រាំ ជាមួយលោក ហ្សេលេនស្គី និងក្រុមមេដឹកនាំអឺរ៉ុប បានបិទបញ្ចប់ទៅជាមួយការបង្ហាញក្ដីសង្ឃឹមពីក្រុមមេដឹកនាំអឺរ៉ុប និងភាពរីកចម្រើនមួយចំនួនឆ្ពោះទៅរកការរៀបចំកិច្ចប្រជុំ ដោយផ្ទាល់រវាងលោក ហ្សេលេនស្គី និងលោក ពូទីន នាពេលខាងមុខ។ ប៉ុន្តែសំណួរដ៏សំខាន់មួយនៅទីនេះ នោះគឺថាតើលោក ដូណាល់ ត្រាំ អាចត្រូវបានជឿទុកចិត្តដល់កម្រិតណា? ខណៈរូបលោកជា មនុស្សម្នាក់ដែលគេពិបាកប៉ាន់ស្មាន ហើយអាចផ្លាស់ប្ដូរចិត្ត និងគោលជំហរយ៉ាងងាយលើបញ្ហាអ៊ុយក្រែន ក៏ដូចជាវិបត្តិការទូតដទៃទៀត ជាពិសេសគឺនៅពេលនិយាយដល់កិច្ចចរចាធំៗ។

នៅបន្ទាប់ពីជួបលោក ត្រាំ កាលពីថ្ងៃចន្ទ លោក ហ្សេលេនស្គី បាននិយាយថាកិច្ចពិភាក្សាអំពីការធានាសន្តិសុខ ក្នុងនោះរួមមានបញ្ចូលទាំងលក្ខខណ្ឌតម្រូវឱ្យអ៊ុយក្រែនបញ្ជាទិញអាវុធមានទំហំទឹកប្រាក់ជាង ៩០ពាន់លានដុល្លារពីសហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយៈអឺរ៉ុប រីឯសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងទិញដ្រូនពីអ៊ុយក្រែន។ តាមលោក ហ្សេលេនស្គី សហរដ្ឋអាមេរិក និងអ៊ុយក្រែននៅត្រូវសម្រេចឱ្យបានកិច្ចព្រមព្រៀងផ្លូវការមួយ ជាមុនសិន។ តែទោះជាបែបនេះក្ដី ការលើកឡើងរបស់លោក ត្រាំពាក់ព័ន្ធនឹងការធានាសន្តិសុខឱ្យអ៊ុយក្រែន មានការផ្លាស់ប្ដូរពីគោលជំហររបស់លោកនាពេលកន្លងមកដែលថាកិច្ចការការពារអ៊ុយក្រែន ជា ភារកិច្ចរបស់អឺរ៉ុប។ លោក ត្រាំ កាលពីប៉ុន្មានថ្ងៃមុនក៏បានគំរាមរុស្ស៉ីផងដែរថានឹងប្រឈមនឹងផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនបើលោក ពូទីនមិនព្រមទទួលយកបទឈប់បាញ់មួយដែលអ៊ុយក្រែនទាមទារចង់បាន មុននឹងឈានដល់ការចាប់ផ្ដើមកិច្ចចរចាស្វែងរកសន្តិភាពអចិន្ត្រៃយ៍។

លោក ត្រាំ បានផ្លាស់ប្ដូរចិត្តភ្លាមៗ ក្រោយជួបលោក ពូទីន កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី១៥ ខែសីហា នៅរដ្ឋ Alaska ដោយយល់ស្របទៅនឹងគំនិតរបស់លោក ពូទីន ដែលចង់បានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពមួយតែម្ដង មិនមែនជាបទឈប់បាញ់បន្ទាន់ណាមួយឡើយ។ បន្ទាប់ពីនោះ លោក ត្រាំ បានបង្វែរការដាក់សម្ពាធរបស់លោកទៅលើលោក ហ្សេលេនស្គី ដោយនិយាយកាលពីចុងសប្ដាហ៍កន្លងទៅថាមេដឹកនាំអ៊ុយក្រែន អាចបិទបញ្ចប់សង្រ្គាមជាមួយរុស្ស៉ីភ្លាមៗ ប្រសិនបើលោក ហ្សេលេនស្គីចង់ បើពុំដូច្នោះទេមានតែបន្តប្រយុទ្ធតទៅទៀត។ ក្រុមមន្ត្រីជំនិតៗរបស់លោក ត្រាំ បានចាត់ទុកកិច្ចចរចារបស់លោកជាមួយលោក ពូទីន នៅ Alaska និងជាមួយលោក ហ្សេលេនស្គីនៅឯសេតវិមានកាលពីថ្ងៃចន្ទ ជាការបោះជំហានមួយដ៏សំខាន់ឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាព។ ក្រុមមេដឹកនាំអឺរ៉ុបវិញក៏បានកោតសរសើរកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់លោក ត្រាំ ក្នុងការជំរុញឱ្យលោក ពូទីន និងលោក ហ្សេលេនស្គីត្រឡប់ទៅតុចរចាវិញផងដែរ បើទោះជាសំណើសន្តិភាពបច្ចុប្បន្នមិនទាន់មានភាពប្រាកដប្រជាក៏ដោយ។ «ខ្ញុំពិតជាសប្បាយចិត្តណាស់»។ នេះជាការបញ្ជាក់ របស់ប្រមុខ NATO លោក Mark Rutte ប្រាប់លោក ត្រាំ ជាមួយការបន្ថែមថា «ការពិតដែលអ្នកនិយាយថា ខ្ញុំ (លោក ត្រាំ) មានឆន្ទៈចូលរួមក្នុងការធានាសន្តិសុខគឺជាការបោះជំហានមួយយ៉ាងធំ និងជាភាពរីកចម្រើនមួយយ៉ាងពិតប្រាកដ»។ ក៏ប៉ុន្តែវានៅតែមិនទាន់ច្បាស់ថាតើសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងផ្ដល់ការធានាសន្តិសុខឱ្យអ៊ុយក្រែនយ៉ាងដូចម្ដេច?

ក្រៅតែពីសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែន លោក ត្រាំ បានផ្ដល់ហេតុផលឱ្យមេដឹកនាំពិភពលោកផ្សេងទៀតមានការសង្ស័យចំពោះការធានារបស់លោក។ លោកបានគំរាមក្រុមហាម៉ាសពីផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរ ប្រសិនបើមិនព្រម ដោះលែងចំណាប់ខ្មាំង។ តែប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ថ្មីៗនេះ លោកផ្ទាល់បែរជាដកខ្លួនចេញឆ្ងាយពីវិបត្តិមនុស្សធម៌ក្នុងតំបន់ហ្កាហ្សាទៅវិញ។ លោក ត្រាំ បានគំរាមម្ដងហើយម្ដងទៀតពីការដំឡើងពន្ធគយ តែនៅចុងបញ្ចប់ លោកតែងតែថយមួយជំហាននៅនាទីចុងក្រោយ។ លោកធ្លាប់លើកឡើងពីគំនិតជម្លៀសប្រជាជនប៉ាឡេស្ទីនចេញពីតំបន់ហ្កាហ្សា តែទីបំផុតលោកបានដកខ្លួនចេញពីគំនិតនេះ នៅពេលមានការជំទាស់ខ្លាំងពី បណ្ដាប្រទេសអារ៉ាប់។

លោក ត្រាំ ក៏ធ្លាប់បានផ្លាស់ប្ដូរចិត្ត ​និងជំហរជាច្រើនលើកដែរចំពោះលោក ពូទីន ដោយពេលខ្លះ លោកនិយាយថារូបលោកអាចធ្វើការជាមួយមេដឹកនាំរុស្ស៉ី ដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាព ហើយពេលខ្លះទៀត បានគំរាម លោក ពូទីនពីទណ្ឌកម្មសេដ្ឋកិច្ចធ្ងន់ធ្ងរ។

គួរបញ្ជាក់ថា កាលពីថ្ងៃចន្ទ លោក ត្រាំ បានទទួលស្គាល់ថាសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន ដែលលោកធ្លាប់សន្យាថានឹងបិទបញ្ចប់ដោយប្រើពេលត្រឹមតែ ២៤ម៉ោង គឺមានភាពស្មុគស្មាញជាងបញ្ហាដែលលោកធ្លាប់ជួប កន្លងមក។ ដោយរៀបរាប់ពីកិច្ចប្រឹងប្រែងនៃរដ្ឋបាលរបស់លោកដើម្បីបិទបញ្ចប់ជម្លោះជុំវិញពិភពលោក លោក ត្រាំបាននិយាយថា «ខ្ញុំធ្លាប់គិតថាវា (សង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែន) ស្ថិតក្នុងចំណោមរឿងងាយស្រួល ដោះស្រាយ ប៉ុន្តែការពិតជាវាស្ថិតក្នុងចំណោមបញ្ហាស្មុគស្មាញ និងដ៏ពិបាកបំផុតមួយ»៕