(ភ្នំពេញ)៖ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង ការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានធ្វើបទបង្ហាញស្តីពីការវិវត្តន៍ចុងក្រោយនៃជម្លោះ ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃដោយផ្តោតលើបញ្ហាទាក់ទងមីន។

កិច្ចប្រជុំនេះ មានការចូលរួមពីតំណាង ៤២ស្ថានទូតប្រចាំនៅកម្ពុជា និងស្ថានទូតនៅក្រៅប្រទេសដែលទទួលបន្ទុកលើកិច្ចព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ និងទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិ និងអង្គការមិនមែន រដ្ឋាភិបាលអន្តរជាតិដែលធ្វើការងារពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពមីននៅកម្ពុជាចំនួន ២០ ក្នុងនោះក៏មានតំណាងស្ថានទូតថៃផងដែរ។

លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានធ្វើបច្ចុប្បន្នភាពជារួមអំពីស្ថានការណ៍ និងបានសង្កត់ធ្ងន់លើការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំរបស់កម្ពុជា ក្នុងការរក្សាបទឈប់បាញ់ ដែលបានព្រមព្រៀងរវាងកម្ពុជា និងថៃ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំពិសេសកាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ នៅទីក្រុង Putrajaya និង លទ្ធផលសំខាន់ៗនៃកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញគណៈកម្មាធិការព្រំដែនទូទៅកម្ពុជា-ថៃ កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ នៅទីក្រុង Kuala Lumpur ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។

លោក បានរំលឹកពីផលប៉ះពាល់ដ៏ ធ្ងន់ធ្ងរនៃជម្លោះប្រដាប់អាវុធថ្មីៗនេះ និងបានរៀបរាប់អំពីការបន្តសកម្មភាពទន្ទ្រាននៅតំបន់ព្រំដែន ដែលកំពុងបង្កហានិភ័យដល់បទឈប់បាញ់ដ៏ផុយស្រួយ ខណៈទាហានកម្ពុជា១៨នាក់ ដែលត្រូវ បានចាប់ខ្លួនដោយខុសច្បាប់នៅមិនទាន់ត្រូវបានដោះលែង។

បន្ថែមពីនេះ លោករដ្ឋមន្ត្រី បានវាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះកិច្ចប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍ បណ្តោះអាសន្ន (IOT) ដែលដឹកនាំដោយប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ក្នុងការធានាការគោរពបទឈប់បាញ់ បើទោះបីអាណត្តិការងារមានកម្រិតមិនទូលាយ។

លោក បានសង្កត់ធ្ងន់លើ តម្រូវការបន្ទាន់ដើម្បីពន្លឿនប្រតិបត្តិការនៃក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អាស៊ាន (AOT) សម្រាប់ការអនុវត្ត ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងពេញលេញនៃបទឈប់បាញ់។

លោករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានលើកឡើងពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដ៏ល្អកន្លងមក រវាងប្រទេសទាំងពីរនៅក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងទប់ស្កាត់ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ដូចជាការរត់ពន្ធគ្រឿងញៀន និងការរត់ពន្ធអាវុធខុសច្បាប់ ការជួញ ដូរមនុស្ស ការរត់ពន្ធវត្ថុបុរាណឆ្លងដែន បទល្មើសតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត និងការបោកប្រាស់តាម អ៊ុនធឺណិត។

ជុំវិញបញ្ហាមីន លោករដ្ឋមន្ត្រី បានច្រានចោលទាំងស្រុងនូវការចោទប្រកាន់ នាពេលថ្មីៗនេះថាកម្ពុជាបានដាក់មិនថ្មី និងបានរំលឹកឡើងវិញនូវការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់របស់ កម្ពុជាចំពោះអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា ចាប់តាំងពីបានក្លាយជារដ្ឋភាគីក្នុងឆ្នាំ ២០០០។

លោក ប្រាក់ សុខុន បានរំលេចអំពីសមិទ្ធិផលដ៏ធំធេងរបស់ប្រទេស ក្នុងការដោះមីនមនុស្សធម៌ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៩២ ដោយបានបោសសំអាតមីនលើផ្ទៃដីជាង ៣,៥០០ គីឡូម៉ែត្រក្រឡា និងបានបំផ្លាញយុទ្ធភណ្ឌបំផ្ទុះជាង ៤លានគ្រាប់ ក្នុងនោះរួមមានគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្ស ១,២លានគ្រាប់ ដែលបន្សល់ទុក ពីសង្គ្រាមស៊ីវិលកម្ពុជា ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៧០ និងឆ្នាំ១៩៨០។

ទោះបីសម្រេចបានសមិទ្ធិផលដ៏ច្រើនហើយក្តី លោក ប្រាក់ សុខុន បានទទួលស្គាល់ថា កម្ពុជានៅតែជាប្រទេសងាយរងគ្រោះដោយការគម្រាមកំហែងពីគ្រាប់មីន ជាពិសេសតំបន់ជាប់ព្រំដែន កម្ពុជា-ថៃ។ លោក បានសង្កត់ធ្ងន់ថា «កម្ពុជាជាប្រទេសមួយដែលមានរបួសយ៉ាងជ្រៅ ដោយសារជម្លោះប្រដាប់អាវុធរាប់ទសវត្សរ៍ និងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពធនធានមានកម្រិត កម្ពុជាត្រូវតែផ្តល់អាទិភាពដល់ការបោសសម្អាតមីន នៅតំបន់ដែលប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ខ្ពស់បំផុត សម្រាប់សុវត្ថិភាពសហគមន៍ និងការអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ចសង្គម»។

កិច្ចប្រឹងប្រែងបោសសម្អាតមីន គឺត្រូវបានផ្តោតទៅលើតំបន់ដែលគ្រាប់មីនបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អាយុជីវិត រារាំងដល់ការចិញ្ចឹមជីវិត និងជាឧបស័គ្គដល់លទ្ធភាព អាស្រ័យផលធនធានចាំបាច់។

ជាមួយនឹងការគូសបញ្ជាក់អំពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជា ក្នុងការសម្រេចគោលដៅជាប្រទេស ដែលគ្មានផលប៉ះពាល់ពីគ្រាប់មីននៅឆ្នាំ២០៣០, លោក ប្រាក់ សុខុន បានមានប្រសាសន៍ថា «ប្រទេសកម្ពុជានិងថៃគួរតែធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីកំណត់តំបន់ព្រំដែនជាអាទិភាព សម្រាប់ការបោសសម្អាតមីនមនុស្សធម៌ ជាពិសេសនៅតំបន់ដែលការបោសសម្អាតមីន បម្រើប្រយោជន៍ផ្ទាល់ដល់តម្រូវការសេដ្ឋកិច្ចសង្គម និងការការពារអាយុជីវិតប្រជាពលរដ្ឋទាំងសងខាង»។

លោករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានបញ្ជាក់ជាថ្មីនូវការប្តេជ្ញាចិត្តឥតងាករេរបស់កម្ពុជា ក្នុងការដោះស្រាយទំនាស់ព្រំដែន ដោយសន្តិវិធីស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ៕