(ភ្នំពេញ)៖ កិច្ចប្រជុំ RBC ថ្ងៃទី២៧ សីហា ២០២៥ បានក្លាយជាវេទិកាសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា-ថៃ ក្នុងការកសាងជំនឿទុកចិត្ត បញ្ចៀសការប៉ះទង្គិចយោធា និងពង្រឹងសន្តិភាពវែងឆ្ងាយ។ Fresh Exclusive មានអត្ថបទស៊ីជម្រៅមួយដែលបង្ហាញចំណុចចំនួន៥សំខាន់ៗបំផុត ដែលនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជា និងបង្កើនឥទ្ធិពលយុទ្ធសាស្ត្រនៅវេទិកាអន្តរជាតិ។
តើចំណុចទាំង៥នោះមានអ្វីខ្លះ?

នៅក្នុងបរិបទ ដែលស្ថានការណ៍តានតឹងតាមបណ្តោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ កំពុងឡើងកម្រិតខ្ពស់ ជាពិសេសក្នុងតំបន់ភូមិភាគ៤របស់កម្ពុជា និងភូមិភាគ២របស់ថៃ ដែលមានសេចក្តីរាយការណ៍អំពីការដាក់ពង្រាយលួសបន្លា និងការវាតយកដីកសិករខ្មែរនៅភូមិជោគជ័យ ឃុំអូរបីជាន់ ស្រុកអូរជ្រៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ កិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញរបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនថ្នាក់យោធភូមិភាគ (RBC) ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បានក្លាយជាវេទិកាសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា-ថៃ ដើម្បីពិភាក្សាលើវិធានការកសាងជំនឿទុកចិត្ត បញ្ចៀសការប៉ះទង្គិចយោធា និងពង្រឹងសន្តិភាពតាមព្រំដែន។

កិច្ចប្រជុំនេះបានប្រព្រឹត្តនៅ ខេត្តស៊ីសាកេត ព្រះរាជាណាចក្រថៃ ដឹកនាំដោយឧត្តមសេនីយ៍ឯក ប៊ុនស៊ីន ផាតភ្លាង មេបញ្ជាការកងទ័ពភូមិភាគទី២ (ថៃ) និងឧត្តមសេនីយ៍ឯក ពៅ ហេង មេបញ្ជាការយោធភូមិភាគទី៤ (កម្ពុជា)។ វេទិកានេះ បានទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ពីអង្គភាពអាស៊ានដែលពាក់ព័ន្ធ អ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិ និងសារព័ត៌មានជាតិ និងអន្តរជាតិក្នុងតំបន់ ដែលកំពុងតាមដានដំណើរការវិវត្តន៍ទៅមុខដើម្បីស្វែងរកសន្តិភាពដ៏ពិតប្រាកដ។

យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរួមស្តីពីលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញថ្នាក់យោធភូមិភាគនេះ ក្នុងចំណោមលទ្ធផលសរុបចំនួន១១ចំណុច គេបានកត់សម្គាល់ថាមានចំណុចសំខាន់ៗ បំផុតចំនួន៥ ដែលនឹងនាំមកនូវអត្ថប្រយោជន៍ដល់កម្ពុជា និងភាពខ្ជាប់ខ្ជួនលើការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់គ្នារបស់ប្រទេសទាំង២។

ចំណុចសំខាន់ទាំង៥ រួមមាន៖ ការអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងបទឈប់បាញ់ក្រុង Putrajaya នៃប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ថ្ងៃទី២៨ កក្កដា និងលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញ GBC ថ្ងៃទី៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥, ការបង្កើតក្រុមការងារសម្របសម្រួល Coordinating Group (CG) សម្រាប់ធ្វើទំនាក់ទំនងយោធានៅគ្រប់កម្រិត, ការដោះមីនមនុស្សធម៌, ភាពជៀសវាងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងការបង្កភាពតានតឹង, និងការគាំទ្រពីអាស៊ាន អាមេរិក និងចិន។ ក្នុងការរក្សាសន្តិភាពតាមព្រំដែន ខណៈភាគីថៃនិងកម្ពុជា បានរំលេចភាពប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួន លើការអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ ដែលជាការផ្តួចផ្តើមគំនិត និងការចូលរួមពីសហរដ្ឋអាមេរិក, ចិន និងប្រទេសអាស៊ាន។

១៖ អនុវត្តបទឈប់បាញ់ Putrajaya និងគោរពតាមលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំ GBC

កម្ពុជានិងថៃ បានបញ្ជាក់បន្តការអនុវត្តតាម កិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ Putrajaya ថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា និងលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំ GBC ថ្ងៃទី៧ សីហា។ ភាពប្តេជ្ញាចិត្តអនុវត្តការឈប់បាញ់នេះ គឺជាជំហានសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយវិវាទយោធា និងបង្កើតបរិយាកាសសន្តិភាពប្រកបដោយភាពទុកចិត្ត។ ក្នុងចំណុចនេះ ការអនុវត្តបទឈប់បាញ់ Putrajaya និងគោរពតាមលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំ GBC គឺជាចំណុចនៃអត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់កម្ពុជា ដែលបានបង្ហាញថា កម្ពុជាគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងអន្តរជាតិ ហើយកម្ពុជា មិនមែនជាភាគីដែលបង្កសង្គ្រាមឡើយ។

ការប្តេជ្ញាចិត្តអនុវត្តតាមបទឈប់បាញ់ Putrajaya និងលទ្ធផលកិច្ចប្រជុំ GBC មិនត្រឹមតែជាការការពារសន្តិភាពបណ្តោះអាសន្នប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាវិធានសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជាក្នុងការទាមទារភាពស្មោះត្រង់ និងទំនុកចិត្តលើវេទិកាអន្តរជាតិ ខណៈដែលថៃ ត្រូវចូលរួមទទួលខុសត្រូវក្នុងការគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងដែលបានចុះហត្ថលេខាផ្ទាល់។

២៖ បង្កើតក្រុមការងារសម្របសម្រួល (CG) សម្រាប់ទំនាក់ទំនងយោធាគ្រប់កម្រិត

កិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញរបស់គណៈកម្មាធិការព្រំដែនថ្នាក់យោធភូមិភាគ (RBC) ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា បានបង្កើត ក្រុមការងារសម្របសម្រួល (Coordination Group-CG) ដើម្បីការជួយផ្តល់ទំនាក់ទំនងរវាងយោធា និងយោធាគ្រប់កម្រិតនៅក្នុងភូមិភាគ, ការជួបប្រជុំប្រចាំសប្តាហ៍ ដោះស្រាយបញ្ហាបន្ទាន់, និងការបញ្ចៀសអំពើប៉ះទង្គិចដោយចៃដន្យ។ ចំពោះកម្ពុជា ចំណុចនេះគឺជាអត្ថប្រយោជន៍សំខាន់ក្នុងការជួយបង្កើនស្ថិរភាពល្អ និងការពារភាពឯករាជ្យនៅតាមបណ្តោយព្រំដែនរបស់ខ្លួន។ ក្រុមការងារសម្របសម្រួល (CG) មិនត្រឹមតែជាវិធានសំខាន់ក្នុងការកាត់បន្ថយហានិភ័យប៉ះទង្គិចយោធាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាគន្លងដ៏មានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់កម្ពុជានិងថៃ ក្នុងការកសាងជំនឿទុកចិត្ត និងពង្រឹងសន្តិភាពវែងឆ្ងាយតាមបណ្តោយព្រំដែន។

៣៖ ការដោះមីនមនុស្សធម៌

កិច្ចប្រជុំ RBC ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា បានយល់ព្រមបញ្ចូលបញ្ហាដោះមីនមនុស្សធម៌ ទៅកិច្ចប្រជុំ GBC បន្ទាប់ ដើម្បីអោយអង្គភាពអន្តរជាតិដែលធ្វើកិច្ចការដោះមីននៅកម្ពុជាដូចជាអង្គការ HALO Trust, MAG, និងអង្គការ APOPO ចូលរួមត្រួតពិនិត្យដោយឯករាជ្យ។ ការសម្រេចរបស់អង្គការអន្តរជាតិដោះមីននេះ នឹងជួយបដិសេធអំពើចោទប្រកាន់របស់ថៃ អំពីការដាក់ «មីនថ្មី» ដែលថៃព្យាយាមចង់បង្កើតរឿងមិនពិតនៃការដាក់មីននេះ ដើម្បីបង្កាច់បង្ខូចដាក់មកលើប្រទេសកម្ពុជា ដែលជារដ្ឋនៃអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា។ ការដោះមីនមនុស្សធម៌ គឺជាចំណុចមួយដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់កម្ពុជា ពីព្រោះវាបានពង្រឹងភាពជឿទុកចិត្តជាអន្តរជាតិ និងបង្ហាញពី ភាពសកម្មរបស់កម្ពុជាក្នុងការទប់ស្កាត់គ្រោះមីន។
ដូច្នេះបញ្ហាដោះមីនមនុស្សធម៌ គឺជាវិធានសំខាន់ណាស់សម្រាប់កម្ពុជាដែលមិនត្រឹមតែបង្ហាញភាពបដិសេធនូវការចោទប្រកាន់របស់ថៃប៉ុណ្ណោះទេ វាជួយបង្កើននូវភាពជឿទុកចិត្តជាអន្តរជាតិ និងបង្ហាញភាពស្មោះត្រង់របស់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាក្នុងការអនុវត្តអនុសញ្ញាអូតាវ៉ា។

៤៖ ជៀសវាងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងការបង្កតានតឹង

ភាគីទាំងពីរកម្ពុជានិងថៃ បានប្តេជ្ញាចិត្តថា ចៀសវាងការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងសម្ដីអុជអាល ដែលអាចបង្កអារម្មណ៍ប្រឆាំងក្នុងសាធារណៈទាំងពីរ។ ភាពប្តេជ្ញាចិត្តនេះនឹង ជួយផ្តល់នូវសារៈសំខាន់ក្នុងការទប់ស្កាត់សង្គ្រាមព័ត៌មាន ដែលថៃតែងប្រើប្រាស់ប្រឆាំងកម្ពុជា។ ដូច្នេះចំណុចជៀសវាងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងការបង្កតានតឹង នឹងផ្តល់ជាប្រយោជន៍មកឱ្យកម្ពុជា នូវសិទ្ធិការពារប្រទេសក្នុងការទទួលបានព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ និងបង្កើនសុវត្ថិភាពសង្គមក្នុងស្រុក។
ដូច្នេះការយល់ព្រមជៀសវាងព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងសម្ដីអុជអាល មិនត្រឹមតែជាវិធានកាត់បន្ថយភាពតានតឹងសង្គមទេ ប៉ុន្តែវាក៏ជាការពារកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជា និងបង្កើនភាពជឿទុកចិត្តអន្តរជាតិ ក្នុងនាមជាប្រទេសសន្តិភាពមួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។

នៅក្នុងសេចក្តីប្រកាសកិច្ចប្រជុំ RBC ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៥ បើទោះបីមិនមានការលើកឈ្មោះចំៗ អំពីសហរដ្ឋអាមេរិក, សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ឬអាស៊ានក៏ដោយ ប៉ុន្តែភាគីទាំងពីរ បានប្តេជ្ញាអនុវត្តតាមកិច្ចព្រមព្រៀងឈប់បាញ់ Putrajaya ២៨ កក្កដា ដែលជាលទ្ធផលនៃការចូលរួមពីតួនាទីដ៏សំខាន់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក, ចិន និងអាស៊ាន ជាពិសេសក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរកាល (IOT) ដឹកនាំដោយម៉ាឡេស៊ី ដែលរួមមានវៀតណាម, ឥណ្ឌូនេស៊ី, ហ្វីលីពីន និងឡាវ ដែលបានចូលរួមតាមដានតំបន់ជម្លោះក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ចំណុចធំមួយនេះ បានផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍សម្រាប់កម្ពុជា ជាខ្លាំងសម្រាប់បង្កើនឥទ្ធិពលយុទ្ធសាស្ត្រ និងភាពជឿទុកចិត្តនៅវេទិកាអន្តរជាតិ។
ដូច្នេះទោះបីសេចក្តីប្រកាស RBC ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា មិនបានលើកឈ្មោះសហរដ្ឋអាមេរិក, ចិន និងអាស៊ានដោយផ្ទាល់ក៏ដោយ ក៏ការគាំទ្រពីតួអង្គទាំងនេះបានធ្វើឱ្យកម្ពុជា មានឥទ្ធិពលយុទ្ធសាស្ត្រកាន់តែខ្លាំងក្នុងតំបន់ និងបង្កើនភាពជឿទុកចិត្តនៅវេទិកាអន្តរជាតិ។

កិច្ចប្រជុំ RBC ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា គឺជាកិច្ចប្រជុំមួយដែលបានបង្ហាញពីភាពផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រពីការប្រយុទ្ធ ឈានទៅរកសន្តិភាព។ វេទិកា RBC នេះ បានជួយដល់កម្ពុជាក្នុងការបង្កើតយន្តការទំនាក់ទំនងថ្មី និងពង្រឹងសន្តិភាពបណ្តោះអាសន្នរបស់ខ្លួន។ ការចូលរួមរបស់អាស៊ាន, អាមេរិក, និងចិន ក្នុងការជួយស្វែងរកសន្តិភាពតាមរយៈការឈប់បាញ់គ្នានេះ បានជួយបង្កើនសំឡេងសន្តិភាពរបស់កម្ពុជានៅលើវេទិកាអន្តរជាតិ។ ចំណែកការដោះមីនមនុស្សធម៌នោះវិញ នឹងជួយពង្រឹងកេរ្តិ៍ឈ្មោះកម្ពុជាផង, បដិសេធសម្តីចោទប្រកាន់របស់ថៃផង និងបានបង្ហាញថា កម្ពុជាតែងគោរពច្បាប់អន្តរជាតិ និងមានតួនាទីសកម្មក្នុងការកសាងសន្តិភាពនៅតំបន់។

សរុបជារួម៖ កិច្ចប្រជុំ RBC ថ្ងៃទី២៧ ខែសីហា គឺជាជំហានយុទ្ធសាស្ត្រសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា ដើម្បីកសាងជំនឿទុកចិត្ត បង្កើនភាពជាប្រទេសដែលចូលរួមសកម្មក្នុងអាស៊ាន និងធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយជា ប្រទេសគំរូក្នុងការដោះស្រាយវិវាទតាមសន្តិវិធី៕