តើអង្គការអន្តរជាតិផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស គួរបន្តឱបដៃមើលទង្វើរបស់ថៃ បំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើសិទ្ធិពលរដ្ឋកម្ពុជាឬយ៉ាងណា?
13-10-2025 14:14
(ភ្នំពេញ)៖ មកដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥នេះ មានរយៈពេល៤យប់ហើយ ដែលយោធាថៃ និងអាជ្ញាធរខេត្តស្រះកែវ បានបើកដៃអនុញ្ញាតឱ្យជនជាតិថៃឈ្មោះ កាន់ ចមផ្លាំង ធ្វើសកម្មភាពរំលោភបំពានសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរបំផុត តាមរយៈការចាក់សំឡេងរំខានដំណេកនាពេលយប់។
ការចាក់សំឡេងរំខានប្រព្រឹត្តដោយជនជាតិថៃ ឈ្មោះ កាន់ ចមផ្លាំង មានការអនុញ្ញាតពីយោធាថៃ និងអាជ្ញាធរខេត្តស្រះកែវ បានធ្វើឡើងចាប់តាំងពីយប់ថ្ងៃទី១០ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥ រហូតដល់ម៉ោងទៀបភ្លឺថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា។ ការចាក់សំឡេងដោយមានឧបករណ៍បំពងសំឡេងលាន់ឭយ៉ាងខ្លាំងនេះ ត្រូវបានធ្វើឡើងច្រើនលើកក្នុងមួយយប់ៗ រួមមាននៅពេលព្រលប់ចន្លោះម៉ោង៨ ទៅដល់ម៉ោង១១ ឬ១២យប់ ហើយបន្តធ្វើនៅម៉ោងរំលងអាធ្រាត្រចន្លោះម៉ោង១ ទៅដល់ម៉ោង ២ ឬ៣ ហើយបន្តនៅពេលទៀបភ្លឺរង្វង់ម៉ោង៤ជាដើម។
ការចាក់សំឡេងនេះ ត្រូវបានគេរៀបចំឧបករណ៍បំពងសំឡេងដែលលាន់ឭខ្លាំង ហើយរៀបចំនៅកៀកភូមិឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្នុងភូមិព្រៃចាន់ និងភូមិជោគជ័យ ឃុំអូរ៣ជាន់ ស្រុកអូរជ្រៅ ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ។ សំឡេងនេះលាន់ឭខ្លាំងចូលមកក្នុងភូមិឋានទាំងពីរនេះ តែមិនបានលាន់ឭទៅខាងភូមិឋានរបស់ពលរដ្ឋថៃ ក្នុងភូមិណងចាន់ និងណងយ៉ាកែវ ក្នុងឃុំគោកសួង ស្រុកគោកសួង ខេត្តស្រះកែវនោះឡើយ ព្រោះភូមិឋានរបស់ពលរដ្ឋថៃទាំងពីរនេះ មានចម្ងាយឆ្ងាយពីតាំងដែលគេចាក់សំឡេង។
ភូមិជោគជ័យ និងភូមិព្រៃចាន់របស់កម្ពុជា មានពលរដ្ឋកម្ពុជារាប់ពាន់នាក់កំពុងរស់នៅ។ ក្នុងភូមិមានជនចាស់ជរា ជនមានជំងឺ ជនមានពិការភាព ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ស្ត្រីទើបសម្រាលកូន និងក្មេងតូចៗផងដែរ។ ការសំឡេងលាន់ឭដ៏ខ្លាំងពីសំណាក់ជនជាតិថៃ ឈ្មោះ កាន់ ចមផ្លាំង បានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិមិនអាចសម្រាន្តបាននោះឡើយ។ បន្ថែមពីលើនោះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់ស្មារតី និងផ្លូវចិត្ត។ សំឡេងដែលជនជាតិថៃបានចាក់នោះ ធ្វើឱ្យចង្វាក់បេះដូងរបស់ចាស់ជរាត្រូវបានលោតញាប់ ក្មេងតូចៗរងការភិតភ័យហើយភ្ញាក់ពីដំណេកយ៉ាងស្លន់ស្លោរស្រែកយំយ៉ាងទ្រហឹង។ ស្ត្រីទើបសម្រាលកូន ឬស្ត្រីកំពុងមានផ្ទៃពោះ ដែលត្រូវការថែបំប៉នសុខភាពយ៉ាងចាំបាច់នោះ បានរងការចុះខ្សោយផ្នែកសុខភាពព្រោះតែមិនអាចសម្រាន្ត។
ទង្វើរបស់ជនជាតិថៃ កាន់ ចមផ្លាំង អនុញ្ញាតដោយយោធាថៃ និងអាជ្ញាធរខេត្តស្រះកែវ ជាទង្វើរំលោភបំពានលើបណ្តាលិខិតុបករណ៍សិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិរួមមាន៖ សេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្ស,កតិកាសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋ និងសិទ្ធិនយោបាយ, កតិកាសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច និងវប្បធម៌, អនុសញ្ញាស្តីពីសិទ្ធិកុមារ, អនុសញ្ញាស្តីពីការលប់បំបាត់រាល់ទម្រង់នៃការរើសអើងប្រឆាំងនារីភេទ, អនុសញ្ញាស្ដីពីសិទ្ធិជនមានពិការភាព, អនុសញ្ញាប្រឆាំងទារុណកម្ម និងការប្រព្រឹត្តមកលើខ្លួន ឬទណ្ឌកម្មឯទៀតដែលឃោរឃៅ អមនុស្សធម៌ ឬបន្ថោកបន្ទាប។
ទង្វើរំលោភបំពានយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរលើសិទ្ធិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជានេះ ត្រូវបានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានប្តឹងរួចហើយទៅកាន់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៥។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានស្នើលោក Volker Türk ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សធ្វើសកម្មភាពមួយចំនួនរួមមាន៖
១) ផ្តួចផ្តើមការស៊ើបអង្កេតជាបន្ទាន់ អំពីការប្រើប្រាស់សំឡេងរំខាន ដោយកងទ័ពថៃ នៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ និងធានាឱ្យមានការទទួលខុសត្រូវចំពោះការរំលោភបំពានច្បាប់សិទ្ធិមនុស្សនេះ
២) អំពាវនាវឱ្យបញ្ឈប់គ្រប់សកម្មភាព ដែលគំរាមកំហែងផ្លូវចិត្តរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ជាពិសេសការប្រើប្រាស់សំឡេងរំខាននៅពេលយប់អាធ្រាតុ។
៣) ធានាការការពារនិងការផ្ដល់ជំនួយវេជ្ជសាស្ត្រនិងផ្លូវចិត្តចាំបាច់ផ្សេងៗ ដល់ជនរងគ្រោះ រួមទាំងស្ត្រី កុមារ និងមនុស្សចាស់។
៤) លើកទឹកចិត្តក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសន្ទនាតាមព្រំដែនរវាងកម្ពុជានិងថៃ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការកើតឡើងវិញនូវភាពតានតឹង និងប្រកាន់ខ្ជាប់ការគោរពតាមស្មារតីកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីបទឈប់បាញ់រវាងកម្ពុជានិងថៃ នៅថ្ងៃទី២៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៥ គោលការណ៍ព្រមព្រៀង ១៣ចំណុច នៃកិច្ចប្រជុំវិសាមញ្ញរបស់គណៈកម្មាធិការកិច្ចការព្រំដែនទូទៅរវាងកម្ពុជានិងថៃ។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានស្នើលោកឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស ចុះមកសង្កតការណ៍ដោយផ្ទាល់ឱ្យបានឆាប់រហ័សបំផុតនៅតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-ថៃ ដែលត្រូវបានរាយការណ៍អំពីការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
បើទោះបីមានការប្តឹងតវ៉ាពីគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហើយសកម្មភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរបស់ជនជាតិថៃ កំពុងបន្តធ្វើយ៉ាងជាក់ស្តែងមកលើប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាយ៉ាងណាក្តី តែមិនទាន់មានចំណាត់ការណាមួយពីសំណាក់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅឡើយទេ។
ក្នុងនាមជាអង្គការអន្តរជាតិ ជាអ្នកឃ្លាំមើល និងទទួលខុសត្រូវលើសិទ្ធិមនុស្សជាសកល ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស គួរតែប្រញាប់ធ្វើសកម្មភាពទាំងឡាយតាមជាសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ដើម្បីធានាការពារសិទ្ធិពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលកំពុងរងគ្រោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដោយការរំលោភបំពានពីសំណាក់ជនជាតិថៃ។
ចំណាត់ការដ៏ឆាប់រហ័សរបស់ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស គឺជាការស្តែងឱ្យឃើញនូវការទទួលខុសត្រូវ និងស្មារតីនៃការអនុវត្តន៍បានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវលិខិតុបករណ៍ទាំងឡាយស្តីពីសិទ្ធិមនុស្សសកល ហើយក៏ជាការពង្រឹងដ៏ខ្លាំងក្លានូវតួនាទីរបស់អង្គការអន្តរជាតិលើសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។
ឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស មិនគួរឱបដៃឈរមើលទង្វើរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សដ៏ធ្ងន់ធ្ងរពីជាតិសាសន៍មួយដែលរឹងមាំ មកលើជាតិសាសន៍មួយទៀតដែលទន់ខ្សោយនោះឡើយ៕
